Drie groepen vaardigheden zullen in de toekomst van groot belang zijn. Dit zijn: hoog cognitieve vaardigheden, sociaal en emotionele vaardigheden en technologische vaardigheden. In dit artikel ga ik in op de veranderingen in vaardigheden en hoe jij en hoe organisaties hierop kunnen inspelen.
Veranderingen van vaardigheden
Om te illustreren dat vaardigheden niet statisch zijn, hier een voorbeeld van de PTT: het enige telecombedrijf in Nederland opgericht in 1928. In 1930 waren meer dan 2.000 telefonistes bij de PTT bezig om gesprekken door te verbinden. De PTT besloot echter om het telefoonverkeer te automatiseren omdat de groei zodanig zou toenemen dat er rond 1960 meer dan 35.000 telefonistes nodig zouden zijn geweest om alle telefoontjes in goede banen te leiden.
Door de komst van automatische telefooncentrales daalde het aantal telefonistes geleidelijk. Hierdoor sluit in 1962 de laatste ouderwetse telefooncentrale. De telefonistes die dan nog in dienst zijn bij de PTT, werken dan voornamelijk bij de afdeling telefoonnummer-inlichtingen en internationaal verkeer. Eind jaren zeventig is ook dat voorbij (bron).
Automatisering is in elke bedrijfstak aan de orde van de dag. Van telecom tot logistiek en van retail tot finance. Aan de ene kant banen kost dit dus banen, zoals de telefoniste. Maar aan de andere kant levert dit ook weer nieuwe banen op.
Tien jaar geleden bestonden er geen mobiele app-ontwikkelaars of sociale media managers. Nu zijn dit compleet nieuwe bedrijfstakken. Sterker nog, de mobiele app Pokemon Go heeft in twee jaar tijd een omzet van $1.8 miljard gegenereerd (bron)!
De veranderingen die gaan plaats vinden hebben in grote mate te maken met de inzet van technologie. Kunstmatige intelligentie en robotisering zullen ons werk compleet gaan veranderen. Alleen welke vaardigheden blijven dan nog steeds van belang?
Vijf verschillende soorten vaardigheden
Het doorverbinden van telefoongesprekken is dus geen vaardigheid die je nu nog hoeft te hebben. McKinsey heeft uitgebreid onderzoek gedaan naar de vaardigheden voor de toekomst en rangschikt de vaardigheden in onderstaande vijf categoriën (bron):
- Fysiek (bijv. lopende band medewerkers, chauffeurs, monteurs, etc.)
- Basis cognitief (bijv. klantenservice- of administratieve medewerkers)
- Hoog cognitief (bijv. accountants, dokters, analisten, creatieven)
- Sociaal en emotioneel (bijv. verkopers, therapeuten, managers, trainers)
- Technologisch (bijv. software ontwikkelaars, ingenieurs, wetenschappers)
De 3 belangrijkste vaardigheden voor de toekomst
Het zal je waarschijnlijk niet verbazen dat fysiek werk en basis cognitief werk minder van belang zijn in de toekomst. Hoog cognitieve vaardigheden, sociaal en emotioneel vaardigheden en technologische vaardigheden zullen in 2030 juist veel meer nodig zijn.
De grootste verschuiving in vaardigheden is die van basis cognitieve vaardigheden naar hoog cognitief. Dit betekent dat de vraag naar creativiteit, kritisch denken, beslissingen maken en complexe informatie verwerken zal enorm toenemen.
In West-Europa zal de tijd die de beroepsbevolking spendeert aan cognitieve vaardigheden met 9% stijgen in 2030. De besteedde tijd aan sociale en emotionele vaardigheden stijgt met 26%. En de grootste stijging zit in de gespendeerde tijd aan technische vaardigheden met een stijging van maar liefst 52% in West-Europa.
Dit betekent dat laag geschoolde arbeid steeds minder gevraagd zal zijn, in tegenstelling tot hoog geschoolde arbeid.
Hoe verschillen de vaardigheden van mensen en computers
Het World Economic Forum heeft ook onderzoek gedaan naar opkomende vaardigheden voor de toekomst (bron). De top 3 belangrijkste vaardigheden voor de toekomst zijn: complexe problemen oplossen, kritisch denken en creativiteit. Daarnaast is ook emotionele intelligentie van belang.
Computers zijn steeds meer in staat om complexe problemen op te lossen, zeker nu kunstmatige intelligentie zo enorm in opmars is. Echter, kritisch denken, creativiteit en emotionele intelligentie zijn vaardigheden die computers (vrijwel) niet bezitten. Met deze essentiële vaardigheden voor de toekomst kunnen mensen zich dus onderscheiden.
Veranderingen in de beroepsbevolking
Los van het feit dat vaardigheden veranderen, verandert de beroepsbevolking ook. Heel Nederland wordt namelijk ouder. En het tempo van de vergrijzing zal in de toekomst alleen maar gaan versnellen door o.a. de stijgende levensverwachting.
De potentiële beroepsbevolking wordt ook nog eens kleiner omdat de generatie babyboomers met pensioen gaat. Ondanks dat, verjongt de beroepsbevolking niet: in 2000 was het percentage jongeren 58% van de beroepsbevolking en in 2015 is dat gedaald naar 52%. Voor het jaar 2030 wordt een nog verdere daling veracht naar 50% (bron).
We zullen dus met minder werkende mensen voor de niet-werkenden moeten gaan zorgen op basis van nieuwe vaardigheden gezamenlijk met nieuwe technologie die ons in het werk zal gaan ondersteunen.
Hoe kunnen organisaties met deze veranderingen omgaan?
Voor organisaties is het van belang dat de oudere – maar ook jongere – werknemers deze nieuwe vaardigheden verkrijgen of verder ontwikkelen. Dit betekent continu investeren in de vaardigheden van het personeel door o.a. training.
Bij de werving en selectie van nieuw personeel is het ook van groot belang op deze nieuwe vaardigheden te letten. Ook het realiseren van een flexibele pool van freelancers of andere flexibele werknemers die deze vaardigheden bezitten is essentieel.
En hoe kun je hier zelf op inspelen?
Een leven lang leren is het belangrijkste dat je kunt doen om mee te gaan in deze veranderingen. Het was voor onze ouders normaal om naar een middelbare school te gaan, beroepsonderwijs of een studie te volgen en vervolgens veertig jaar bij hetzelfde bedrijf te werken.
Een baan voor het leven bestaat al lang niet meer en de veranderende behoefte aan de vaardigheden die aansluiten bij de arbeidsmarkt maken het nog belangrijker om in je zelf te blijven investeren. Dat hoeft niet per se het volgen van een langdurige opleiding te zijn.
Het verhogen van creativiteit – een van de belangrijkste vaardigheden van de toekomst – kan ook door middel van creatieve hobbies. Ook zijn er zeer betaalbare online cursussen te vinden op websites zoals Udemy om bijvoorbeeld technische vaardigheden meer te ontwikkelen.
Andere manieren hoe je zelf zou kunnen leren zijn: het lezen van boeken, het volgen van podcasts of het inhuren van een coach of mentor. Ik ben benieuwd, hoe ga jij hiermee aan de slag? Ik lees het graag in de reacties hieronder.
